Wróć do listy7 sierpnia 2024

Co grozi za nieprzyjęcie wewnętrznej procedury zgłoszeń lub działania odwetowe

Przepisy ustawy o ochronie sygnalistów przewidują katalog kar za działania niezgodnie przez przepisami tej ustawy. Z jakimi sankcjami należy liczyć się np. za niewprowadzenie wewnętrznej procedury zgłoszeń lub za podjęcie działań odwetowych wobec sygnalisty?
Sankcje za nieprzestrzeganie przepisów o sygnalistach

Przepisy ustawy o ochronie sygnalistów zobowiązują m.in. podmioty prawnego, na rzecz którego według stanu na dzień 1 stycznia lub 1 lipca danego roku wykonuje pracę zarobkową co najmniej 50 osób, do przyjęcia procedury zgłoszeń wewnętrznych. Co więcej, fakt nieprzyjęcia właściwej procedury zgłoszeń, przepisy „obwarowują” konkretną sankcją.

Zgodnie z przepisami ustawy osoba, która będąc odpowiedzialna za ustanowienie procedury zgłoszeń wewnętrznych, wbrew przepisom ustawy procedury tej nie ustanawia lub ustanawia ją z istotnym naruszeniem wynikających z ustawy wymogów, podlega karze grzywny.

Surowsze sankcje mogą grozić za podejmowanie działań odwetowych przeciwko sygnaliście. Osoba, która podejmuje działania odwetowe wobec:

  • sygnalisty,

  • osoby pomagającej w dokonaniu zgłoszenia lub

  • osoby powiązanej z sygnalistą,

podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do 2, a jeżeli działania mają charakter uporczywy – nawet karze pozbawienia wolności do lat 3.

Tabela. Katalog sankcji za działania niezgodnie z przepisami ustawy o sygnalistach

Działania sprzeczne z przepisami ustawy o ochronie sygnalistów

Osoba podlegająca odpowiedzialności

Katalog sankcji ustawowych

Uniemożliwianie lub utrudnianie dokonania zgłoszenia

Osoba, która chcąc, aby inna osoba nie dokonała zgłoszenia, uniemożliwia jej to lub istotnie utrudnia

grzywna, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku (w razie stosowania przemocy, groźby bezprawnej lub podstępu – kara pozbawienia wolności do lat 3)

Podejmowanie działań odwetowych

Osoba, która podejmuje działania odwetowe wobec sygnalisty, osoby pomagającej w dokonaniu zgłoszenia lub osoby powiązanej z sygnalistą

grzywna, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2 (w razie, gdy działania miały charakter uporczywy – kara pozbawienia wolności do lat 3)

Ujawnienie tożsamości sygnalisty lub powiązanej z nią osoby

Osoba, która ujawnia tożsamość sygnalisty, osoby pomagającej w dokonaniu zgłoszenia lub osoby powiązanej z sygnalistą

grzywna, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku

Zgłoszenie lub ujawnienie publiczne mimo świadomości braku istniejącego naruszenia prawa

Osoba, która dokonuje zgłoszenia lub ujawnienia publicznego, wiedząc, że do naruszenia prawa nie doszło

grzywna, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2

Naruszenie obowiązku ustanowienia procedury zgłoszeń wewnętrznych

Osoba, która będąc odpowiedzialną za ustanowienie procedury zgłoszeń wewnętrznych, wbrew przepisom ustawy procedury tej nie ustanawia lub ustanawia ją z istotnym naruszeniem wynikających z ustawy wymogów

grzywna

Podstawa prawna:

  • art. 54-59 ustawy z 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów (Dz.U. z 2024 r. poz. 928).